Een boodschap zo zacht dat ze een illusie lijkt

Een tentoonstelling over wabi-sabi

Ik ga graag naar musea, maar het is me al snel te veel. Te veel objecten om te bekijken, te veel andere bezoekers die ook willen bekijken wat ik bekijk, te veel geroezemoes, te veel informatie om alles van context te voorzien. Dan stroomt mijn hoofd binnen een halfuur al over en weet ik als ik buiten sta  haast niet meer wat ik even daarvoor heb gezien. 

Toch blijf ik gaan. Gelukkig maar, want zo kwam ik tijdens een weekend in Leiden terecht in het Japanmuseum Sieboldhuis. Daar was naast de vaste collectie ook een tijdelijke tentoonstelling te bewonderen: Wabi-sabi. Japanse esthetiek in fotografie en keramiek. 

Wabi-sabi, een samenvoeging van twee woorden die eigenlijk niet goed te vertalen is. Het betekent zoiets als de schoonheid van het imperfecte, de ingetogen sereniteit die het verstrijken van de tijd met zich meebrengt. Een mooie uitleg over het concept vond ik in het boekje Wabi-Sabi for Artists, Designers, Poets & Philosophers van Leonard Koren. 

De tentoonstelling was op de bovenste verdieping van het museum. Daar was het rustig, de lichten gedempt. Het aantal andere bezoekers was op één hand te tellen (en dat voor een zaterdag). De meeste werken, veelal foto’s, waren donker en klein, waardoor ik dichtbij moest gaan staan om te ontdekken wat er nou eigenlijk precies te zien was. 

Van de namen van de kunstenaars wiens werk ik mooi vond, heb ik foto’s gemaakt. Dat doe ik altijd, zodat ik ze thuis in alle rust nog eens kan opzoeken: Kajioka Miho, Kawauchi Rinko, Takasugi Norio, Ito Keiichi en Yamamoto Masao.

Een aantal zinnen van de tekst op het informatiebord over die laatste – fotograaf Yamamoto Masao – heb ik ter plekke een aantal keer doorgelezen, omdat ik ze zo mooi vond. Voor mij vatten ze de hele tentoonstelling samen: Ik houd ervan mijn boodschap te fluisteren in plaats van te uiten met luide stem. Mijn boodschap mag zo zacht zijn dat ze wordt aangezien voor een illusie. 

Mijn boek

Bestel 'Een zwerm spreeuwen'